Η μπουγάτσα είναι πίτα από φύλλο, με γέμιση συνήθως κρέμα ή τυρί, αν και συναντάται και σε άλλες γεύσεις, όπως με κιμά, σπανάκι ή με κρέμα κακάο. Το όνομά της προέρχεται από την αντίστοιχη τουρκική λέξη πογάτσα (POGACA = ζύμη), βέβαια μια άλλη εκδοχή ορίζει την μπουγάτσα ως παραφθορά της ιταλικής λέξης (FOCCACIA) που σημαίνει γλυκιά πίτα.
Στην Ελλάδα την έφεραν μικρασιάτες πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάνοντάς την ιδιαίτερα δημοφιλή στη Βόρεια Ελλάδα, ειδικά στη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες, που θεωρούνται φημισμένες για τη μπουγάτσα τους.
Οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ελλάδας είναι στο δίπλωμα του φύλλου κατά την παρασκευή της και στον τρόπο σερβιρίσματος. Στην Β. Ελλάδα πουλιέται με το κιλό (μία μερίδα ισοδυναμεί με 160 γραμμάρια και πριν το σερβίρισμα το προϊόν ζυγίζεται) ενώ στην Ν. Ελλάδα με το κομμάτι. Αυτό συμβαίνει επειδή στην Ν. Ελλάδα το κλείσιμο της γέμισης στο φύλλο γίνεται σε μορφή φακέλου και κόβεται στη μέση κατα το σερβίρισμα, ενώ στη Βόρεια το φύλλο είναι μεγαλύτερου μεγέθους καθώς και η γέμιση, οπότε πουλιέται με το κιλό κατά το σερβίρισμα.
Βόρεια Ελλάδα
Στη Βόρεια Ελλάδα παραγγέλνεται συνήθως απλά σαν «μια με τυρί» ή «μια με κρέμα», μια και αποτελεί δημοφιλή πρόχειρη τροφή, και σερβίρεται κομμένη σε κομμάτια μεγέθους μπουκιάς (και, η γλυκιά, πασπαλισμένη με ζάχαρη άχνη ή/και κανέλλα). Εκτός από τις δύο αυτές δημοφιλείς γεύσεις, υπάρχει ακόμα μπουγάτσα με κιμά, με σπανάκι, αλλά και σκέτη (σκέτο φύλλο, χωρίς γέμιση, η οποία σερβίτεται συνήθως πασπαλισμένη με κρυσταλλική ζάχαρη). Αν και οι κάτοικοι της νοτιότερης Ελλάδας μπερδεύουν συνήθως την μπουγάτσα με τυρί με την τυρόπιτα, πρόκειται για διαφορετική συνταγή μιας και διαφέρουν στο φύλλο που χρησιμοποιείται. Στην νότια Ελλάδα δεν συναντάται με την ποικιλία που υπάρχει στην βόρεια.
Νότια Ελλάδα
Στη Νότια Ελλάδα, παραγγέλνεται ως «τυρόπιτα ταψιού» (μπουγάτσα με τυρί) ή «μπουγάτσα» (μπουγάτσα με κρέμα) και σερβίρεται ολόκληρη. Λανθασμένα στην Νότια Ελλάδα θεωρούν ότι ως μπουγάτσα πρέπει να θεωρείται μόνο αυτή με «γέμιση» κρέμας (διότι μπουγάτσα ονομάζεται ο τύπος του φύλλου που χρησιμοποιείται). Πολλές φορές συγχέουν την μπουγάτσα με το τυρί και την τυρόπιτα που ουσιαστικά είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα.